Niveaus van specifieke eiwitten en enzymen in de lever worden bepaald door leverfunctietesten, ook wel leverpanels of leverenzymtesten genoemd. Deze onderzoeken worden vaak besteld als onderdeel van een regelmatige gezondheidscontrole of om een leveraandoening op te sporen en te controleren.
Naast het filteren en ontgiften van het bloed, het produceren van gal om de spijsvertering te bevorderen en het opslaan van voedingsstoffen, is de lever een cruciaal orgaan dat zich rechtsboven in de buik bevindt. Als de lever ziek of beschadigd is, werkt deze mogelijk niet goed, wat een verscheidenheid aan symptomen en complicaties veroorzaakt.
Wat zijn leverfunctietesten?
Er kunnen verschillende soorten leverfunctietesten worden aangevraagd, waaronder:
- Alanine transaminase (ALT) – Wanneer de lever beschadigd of ziek is, komt er een enzym vrij uit de lever in de bloedbaan. Een beschadigde of ontstoken lever kan worden aangegeven door verhoogde ALT-waarden.
- Aspartaattransaminase (AST) – Wanneer de lever beschadigd of ziek is, komt dit leverenzym ook vrij in de bloedbaan. Een beschadigde of ontstoken lever kan worden aangegeven door hoge AST-waarden.
- Alkalische fosfatase (ALP) – Een enzym geproduceerd door de lever, galwegen en botten. Stijgende ALP-waarden kunnen een teken zijn van galwegobstructie of leverschade.
- Totaal bilirubine – Een stof die wordt gevormd wanneer rode bloedcellen afbreken en meestal door de lever uit het lichaam wordt uitgescheiden. Verhoogde bilirubinespiegels kunnen een teken zijn van een leveraandoening of obstructie van de galwegen.
- Gamma-glutamyltranspeptidase (GGT) – Een enzym dat wordt geproduceerd door de lever en de galwegen. Verhoogde GGT-waarden kunnen een teken zijn van galwegobstructie of leverschade.
- Eiwitten, inclusief albumine en globuline – Eiwitten geproduceerd door de lever die helpen de vochtbalans van het lichaam onder controle te houden. Een laag eiwitgehalte kan een teken zijn van een leveraandoening of disfunctie.
- Protrombinetijd (PT) – Een onderzoek dat de tijd meet die het bloed nodig heeft om te stollen. Bloedstolling wordt beïnvloed door de lever, dus langdurige PT kan een teken zijn van leverschade of disfunctie.
Een routinecontrole kan een leverfunctietest omvatten om te controleren op leverziekte of om de ontwikkeling van een bestaande leveraandoening te volgen. Bovendien kunnen ze worden voorgeschreven als een persoon tekenen van een leveraandoening vertoont, zoals vermoeidheid, maagpijn, geelzucht (een aandoening waarbij de huid en het wit van de ogen geel worden) of donkere urine.
Het bloed wordt meestal gebruikt voor leverfunctietesten. Een medische professional zal een naald gebruiken om een kleine hoeveelheid bloed uit een armader te trekken en dit voor onderzoek naar een laboratorium te sturen. De resultaten van elke test krijgen een specifieke waarde samen met een rapport of ze normaal of abnormaal zijn.
Het is heel belangrijk om te onthouden dat abnormale leverfunctietestresultaten niet altijd wijzen op een leveraandoening. De resultaten van een leverfunctietest kunnen ook worden beïnvloed door andere factoren, waaronder bepaalde medicijnen, alcoholgebruik en bepaalde medische aandoeningen. Het is erg belangrijk om de bevindingen van leverfunctietesten te bespreken met een beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg om de oorzaak en de beste manier van handelen vast te stellen.
Ten slotte zijn leverfunctietesten bloedtesten die de specifieke enzym- en eiwitniveaus van de lever meten. Deze tests worden vaak besteld om leveraandoeningen te identificeren en te controleren of om te controleren op leverproblemen. De abnormale leverfunctietestresultaten van een persoon moeten worden besproken met een beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg om de oorzaak en de beste handelwijze te bepalen. Leverziekte wordt niet altijd aangegeven door abnormale leverfunctietestresultaten.
