Pankreas Kanseri Tamamen İyileşir Mi?

Tam iyileşme erken evrede ve R0 rezeksiyon sağlandığında mümkündür; tümör sınırlı iken cerrahi ve adjuvan kemoterapi uzun dönem hastalıksız sağkalımı artırır. İleri evrede kür nadirdir; amaç yaşam süresini uzatmak ve semptomları kontrol etmektir.

Prognozu belirleyen etmenler; tümörün evresi, lenf nodu durumu, cerrahi sınırların temizliği ve tedaviye yanıtı içerir. Performans durumu ve komorbiditeler tedavi toleransını etkiler. Düzenli takip nüksün erken yakalanmasına katkı sağlar.

Tedavi stratejileri; neoadjuvan yaklaşımlar, yoğun kemoterapi şemaları ve seçilmiş olgularda damar rekonstrüksiyonlu cerrahiyi kapsar. Multidisipliner konsey, bireyselleştirilmiş plan oluşturur. Beslenme desteği ve ağrı yönetimi yaşam kalitesini iyileştirir.

Uzun dönem yönetim; rehabilitasyon, pankreas yetmezliğinin enzim replasmanı ve diyabet kontrolünü içerir. Psikososyal destek, hastanın uyumunu güçlendirir. Klinik araştırmalara katılım, yeni tedavilere erişim ve potansiyel yarar sağlar.

Pankreas Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Pankreas kanseri hastaları eğer erken tanı koyulur, ve tanı sonrası hemen tedavilerine başlanır ise tedaviye yüksek oranda olumlu yanıt verirler. Hastalığın tamamı ile iyileşmesi ise erken tanı koyulan hastalarda yüzde elli oranının biraz altındadır. Bu hastalığın, yani pankreas kanserinin tedavisi için uygulanacak olan yöntemler hastadan hastaya değişim gösterebilir.

Hastaya uygulanacak olan tedavi türünü belirleyecek olan bir takım önemli faktörler bulunur. Bu faktörler hastanın sağlık geçmişi, hali hazırda mevcut sağlık durumu, hastanın sahip olduğu kanserin doğası ve özellikleri ve hastanın tedavi ile uyumu olacaklardır. Hasta tedavi öncesi uzman bir hekim tarafından gerekli kontrol ve muayenelerden geçirilir ve durum belirlendikten sonra bu hastaya uygulanacak olan pankreas kanseri tedavisi belirlenir.

Pankreas kanseri tedavilerinde en sık başvurulan yöntem ise cerrahi yöntem, yani ameliyat yöntemidir. Bu yöntemde hastanın kanserli dokusu cerrahi işlemler ile vücudundan çıkartılır. Hasta, ameliyatın ciddiyetine göre bir süre hastanede gözetim altında tutulur. Bu süre hastadan hastaya değişim gösterebilmek ile birlikte genelde bir hafta ile 10 gün arası bir süredir.

Bu süre, daha ciddi bir ameliyat geçirmiş olan hastalarda daha uzun olabilir. Ameliyat sonrası hastaların alkol, şeker ya da yağ ve protein açısından zengin besinlerden uzak durmaları ve buna göre bir diyet oluşturmaları çok büyük bir önem taşır. Bu hastalığın tedavisi için diğer kanser türlerinde de olduğu gibi hastaya genelde kemoterapi ve radyoterapi yöntemleri de uygulanır. Bu tedaviler hastalığın geri dönmemesi için önemlidir.

Sıkça Sorulan Sorular

Pankreas kanserinde tamamen iyileşme şansı nedir?

Pankreas kanserinin tamamen iyileşme şansı oldukça düşüktür; hastaların yalnızca %13’ü, tanıdan sonraki 5 yıl hayatta kalabilmektedir. Bunun nedeni, çoğu vakada hastalığın ileri evrelerde teşhis edilmesi ve cerrahi müdahalenin mümkün olmamasıdır. Erken teşhis konan vakalarda ise 5 yıl hayatta kalma oranı %44’e kadar çıkabilmektedir. Son yıllarda, yüksek dozda C vitamini tedavileri gibi yenilikçi tedavi yöntemleri, hastaların hayatta kalma sürelerini uzatma konusunda umut verici sonuçlar göstermiştir. Ancak pankreas kanserinde tamamen iyileşme hala büyük bir zorluk teşkil etmektedir.

Erken teşhis edilen pankreas kanseri tedavisinde hangi yöntemler kullanılır?

Erken teşhis edilen pankreas kanseri tedavisinde birincil yöntem cerrahi rezeksiyondur ve bu, uzun süreli hayatta kalma şansı sunar. Yaklaşık olarak hastaların %15-20’si tanı aldığında cerrahi müdahale için uygun olur. Cerrahi işlem sonrası, nüks riskini azaltmak için genellikle FOLFIRINOX veya gemcitabin gibi kemoterapi tedavileri uygulanır. Bazı durumlarda, cerrahiden önce tümörü küçültmek ve cerrahiye uygunluğunu artırmak amacıyla neoadjuvan tedavi (kemoterapi veya kemoradyasyon) kullanılır. Cerrahi teknikler ve perioperatif bakımda yaşanan ilerlemeler, sonuçları iyileştirmiştir, ancak genel 5 yıllık hayatta kalma oranı yaklaşık %12’dir. Devam eden araştırmalar, erken teşhis ve daha etkili sistemik tedaviler geliştirmeye yönelik çalışmaktadır.

Ameliyat sonrası hastaların yaşam kalitesi nasıl iyileştirilir?

Pankreas kanseri ameliyatı, örneğin Whipple prosedürü, hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde iyileştirebilir. Yapılan çalışmalar, beş yıl ve daha uzun süre hayatta kalan hastaların yaşam kalitesi puanlarının, genel nüfusla karşılaştırıldığında benzer veya daha iyi olduğunu göstermektedir. Ameliyat sonrası hastaların çoğu, hafif mide-bağırsak semptomları yaşasa da bu semptomlar genel yaşam kalitesini önemli ölçüde etkilemez. Ayrıca insüline bağımlı diyabetin görülme oranı beklenenden daha düşüktür.

İyileşme sürecini etkileyen faktörler nelerdir?

Pankreas kanseri tedavisinin iyileşme süreci, kanserin teşhis aşaması, hastanın genel sağlık durumu ve uygulanan tedavi yöntemleri gibi birçok faktörden etkilenir. Erken evre teşhis, sonuçları önemli ölçüde iyileştirir; ancak pankreas kanseri genellikle ileri evrede teşhis edildiği için 5 yıl hayatta kalma oranı yaklaşık %10’dur. Cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi gibi tedavi yöntemleri hayatta kalmayı uzatabilir, ancak bu tedaviler iyileşme sürecini etkileyebilecek komplikasyonlar taşıyabilir. Örneğin yüksek dozda C vitamini ile yapılan kemoterapi kombinasyonu, ileri evre hastalarda hayatta kalma süresini 8 aydan 16 aya kadar iki katına çıkardığı gösterilmiştir, ancak bu tedavilerin etkinliği hastadan hastaya farklılık gösterebilir. Ayrıca hastanın beslenme durumu, yaşı ve diğer sağlık sorunları iyileşme sürecinde önemli rol oynar. Tedavi sürecinde ağrı yönetimi ve psikolojik destek gibi destekleyici bakım, yaşam kalitesini artırmak için çok önemlidir. Sürekli araştırmalar ve klinik deneyler, pankreas kanseri hastalarının hayatta kalma oranlarını ve iyileşme süreçlerini iyileştirmek için yeni tedavi stratejileri geliştirmeye devam etmektedir.

Tam iyileşme sağlamak için hangi multidisipliner yaklaşımlar önerilir?

Pankreas kanserinden tam iyileşme sağlamak için multidisipliner bir yaklaşım gereklidir. Cerrahi rezeksiyon, potansiyel olarak küratif tedavi olmasına rağmen, hastaların yalnızca %15–20’si tanı aşamasında uygun adaydır. Rezektabl hastalık için cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi kombinasyonunun sonuçları iyileştirdiği gösterilmiştir. Öne çıkan bir çalışmada, kemoterapiye yüksek doz C vitamini eklenmesinin, ileri evre pankreas kanseri hastalarının hayatta kalma süresini sekiz aydan 16 aya iki katına çıkardığı belirlenmiştir. Ayrıca multidisipliner klinikler, tedavi oranlarını artırmak ve sosyoekonomik eşitsizlikleri ortadan kaldırmakla ilişkilendirilmiştir.

Kaynakça: KAÇAROĞLU, D., & EKMEN, B. (2023). PANKREAS KANSERİNİN TEDAVİSİNDE GÜNCEL YAKLAŞIMLAR. SAĞLIK & BİLİM 2022: Güncel Tıp-IV, 129.

https://tr.wikipedia.org/wiki/Pankreas_kanseri

https://en.wikipedia.org/wiki/Pancreatic_cancer

Doç. Dr. İsmail Sert

Doç. Dr. İsmail Sert, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olduktan sonra genel cerrahi uzmanlığını Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde tamamladı. İsviçre, Hollanda ve Malatya’da organ nakli, karaciğer, pankreas ve safra yolu cerrahisi üzerine eğitimler aldı. 2018’de Tepecik Hastanesi’nde karaciğer nakli programını kurdu ve yönetti. Türk ve Avrupa Cerrahi Yeterlilik Belgelerine sahiptir. Ağustos 2023’ten itibaren İzmir Bayraklı’daki özel kliniğinde hastalarını kabul etmektedir.